2009 Euroleague Final-Four Taktik Savaşları

2009 Euroleague Final-Four Taktik Savaşları

Geride bıraktığımız 2009 Euroleague 4’lü Final’inde takımların sıklıkla kullandıkları hücum setlerini sizler için analiz ettik.

Avrupa’nın en üst düzey basketbol organizasyonu Euroleague’de 2008 – 2009 sezonu, geçtiğimiz günlerde oynan Final Four karşılaşmaları sonunda Yunan ekibi Panathinaikos’un zaferiyle sona erdi. Bu yazıda Final 4’da mücadele eden takımları ve oynanan basketbolu ana hatlarıyla analiz etmeye çalışacağız.

Üçüncülük maçı dışındaki tüm maçlar 2 ya da 4 sayılık farklarla sona erdi ve galip takımı son toplar belirledi. Yalnızca bu durum bile, başka hiçbir istatistiksel veriye gerek bırakmaksızın mücadelenin ne seviyede olduğunu açıklamakta yeterli aslında.

Organizasyon sürecinde oynanan dört karşılaşmaya da baktığımızda takımların özellikle savunma sahasında ciddi eforlar sarfettiğini (üçüncülük maçının ilk yarısı hariç) ve 9 – 10 kişilik geniş rotasyonlarla oynamaya çalıştıklarını gözlemledik. Söz savunmadan açılmışken takımların ağırlıklı olarak adam adama savunma yı tercih ettiklerini, yalnızca Olympiakos’un iki maçta da kısa sürelerle match – up zone (adam eşleşmeli alan savunması) kullandığını belirtelim.

Hücum sahasında ise her takımı farklı bir planı olmakla birlikte, dört takım da özellikle maçların başlarında topu içeri geçirmeye ve post up oyununa öncelik verdiler ve oynadıkları hücum setlerinde topu içeri geçirebilmek için cross pick denen screen türünü kullandılar.

(Diagram.1)

Dört takım da genel ortalamanın üstünde sırtı dönük oynayabilecek uzun oyuncuya sahip olmanın yanında, aynı işi yapabilecek kısalara da sahipti. Panathinaikos’da Diamantidis ve Perperoglu; CSKA Moskova’da 3 numarada oynadığı zamanlarda Khryapa ve Siskauskas; Olympiakos’da ise Papaloukas eşleştikleri oyuncuya pota altında da üstünlük sağlayabildiler. İçeriden oynayabilecek kısa oyuncuya sahip olmayan Barcelona ise pota altında Santiago, Andersen ve Vazquez gibi uzunlarını kullanmayı tercih etti.

OLYMPIAKOS

Sezon başında yaptığı transferlerle dikkat çeken Pire ekibi Final Four amacına ulaşsa da Berlinde oynadığı iki karşılaşmadan da mağlup ayrıldı.

Pire ekibi hücum düzenini şu temel taşlar üzerine kurmuştu;

• Papaloukas (4) ve Lynn Greer’in (11) oynadıkları pick’n roll ve birebirlerden sonra yaptıkları penetreler

• Hırvat pivot Nikola Vujcic’in (7) set düzeni içinde dışarıda aldığı toplarla pota altını beslemesi ve içerde topla buluştuğunda dışarıya servis yaparak şut ve birebir şansları yaratması

• Bouroussis (9) ve Printezis’in (16) post up oyunları, ayrıca Josh Childress (6) ve Papaloukas’ın (4) da kendilerinden kısa oyuncular tarafından savunulduğunda yaptıkları post up’lar

Olympiakos’un Final Four maçlarında adam adama savunmaya karşı kullandığı bir hücum seti;

Özellikle üçüncülük maçında kadrodaki herkese şans verme adına ideal kadrolarından uzaklaşsalar da, sezon boyunca maçların önemli anlarında sahada şu beşle bulunmayı tercih ettiler:

PG #4 Theo PAPALOUKAS

SG #11 Lynn GREER

SF #6 Josh CHILDRESS

PF #16 Georgios PRINTEZIS

C #7 Nikola VUJCIC

Diagram.2)

Oyun kurucu Theo PAPALOUKAS (4), Lynn GREER’e (11) pasını verir ve ona doğru cut ederek hand off pasla topu geri alır. Bu paslaşma esnasında PAPALOUKAS’ı savunan oyuncu onun topa doğru hareketlenmesine engel olmaya çalışırsa, T.P. çembere doğru yapacağı bir cut’la baskete gidebilir.

Aynı anda ters taraftaki Josh CHILDRESS (6), top tarafındaki köşeye cut eder. Adamı onu takip etmekte geç kalırsa şut atabilir.

Diagram.3)

Topu hand off pasla PAPALOUKAS’a (4) veren Lynn GREER (11), Georgios PRINTEZIS (16)’in screeniyle pota altına doğru cut eder. Çembere cut ederken boş kalırsa PAPALOUKAS’tan (4) şekilde gösterilen pası alarak sayıya gidebilir. Adamı çembere doğru erken hareketlenirse tepe noktasından ya da diğer forvetten boş bir şut şansı bulabilir.

Diagram.4)

Georgios PRINTEZIS (16), screenden sonra dışarı açılarak PAPALOUKAS’dan (4) pası alır ve dışarı açılan GREER’e (11) aktarır. Burada low posttaki VUJCIC (7) pas almak için post up yapabilir.

Diagram.5)

PRINTEZIS (16) ve GREER (11) Pick’n Roll oynarlar. G..P. (16) içeri roll ederken VUJCIC (7) dışarı açılır. L.G. (11) pick’n roll’ün ardından;

kendisi atış kullanbilir ya da penetre edebilir

içeri roll eden G.P. (16)’ya pas verebilir (şekilde a pası)

tepeye yükselen N.V. (7)’e pası verir (şekilde b pası), N.V. (7) topu içeri geçirir (şekilde c pası).

Tüm bu olasılıklar gerçekleşmezse, N.V. (7); taraftaki PAPALOUKAS (4) ya da CHILDRESS (6) ile hand off ya da pick’n roll oynar.

Regal FC Barcelona

Normal sezon MVP’si Juan Carlos NAVARRO ve Milli oyuncumuz Ersan İLYASOVA’yı kadrosunda bulunduran Barcelona, diğer takımlara oranla daha hızlı bir basketbol oynamaya çalışmasıyla dikkat çekti. Aldığı her savunma ribaundunun ardından rakip sahaya hızlı geçmeye çalışan Katalan ekibi, hücuma erken gelen uzun oyuncunun Navarro ve Lakovic’le forvet bölgesinden oynadığı pick’n roll’lerle sete yerleşmeden ilk 10 – 12 sn.’de sayı şansı arayarak transition (geçiş) oyununu zorladı (Diag.6 – 7). Navarro ve Lakovic yalnızca hızlı hücumda değil, set düzeninde de penetrelerle rakip savunmanın dengesini bozdular.

Barcelona’nın transition planı

Barcelona’nın zorladığı diğer başlıca sayı şansları;

• Daniel SANTIAGO (25) ve Fran VAZQUEZ’in (17) post – up oyunları

• David ANDERSEN (13) ve Ersan İLYASOVA’nın (21) dışarı açılarak attıkları şutlar ve (özellikle Ersan’ın) yaptıkları penetreler

• NAVARRO ve BASILE’nin screenlerden çıkarak attıkları şutlar

Barcelona Adam Adama Hücum Seti

Sahada genellikle;

PG #10 Jaka LAKOVIC

SG #7 Juan Carlos NAVARRO

SF #5 Gianluca BASILE

PF #13 David ANDERSEN

C #25 Daniel SANTIAGO beşiyle bulunan Barcelona’nın öncelikle içeriyi beslemeyi hedeflediği bir adam adama hücum seti şu şekildeydi;

Diagram.8)

Guard Jaka LAKOVIC (10), sağ tarafa doğru dribbling yaparken, Juan Carlos NAVARRO (7) o bölgeyi boşaltarak low posta doğru hareketleniyor.

Diagram.9)

Burada Final Four’da mücadele eden takımların tümünün hücum setlerinin bir ya da birkaçında kullandıkları ‘T game’ ya da ‘pick to picker (screen yapan oyuncuya screen)’ denilen bir organizasyonu görüyoruz. NAVARRO (7), high posttaki SANTIAGO’ya (25) back screen yaıyor ve hemen ardından ANDERSEN’in (13) screeninden yararlanarak tepe noktasına çıkıyor. Toplu oyuncu LAKOVIC (10), pası SANTIAGO’ya vererek onun birebir oynamasın sağlayabilir ya da tepeye yükselen NAVARRO’ya (7) topu ulaştırarak bu oyuncunun şut atmasını veya seti devam ettirmesini sağlayabilir.

Diagram.10)

Tepe noktasında topla buluşan NAVARRO (7), boş bir şut sansı yakalayamazsa ANDERSEN (13) ile pick’n roll oynar. Aynı anda köşeden hareketlenen BASILE (5), SANTIAGO’ya (25) bir cross pick yaptıktan sonra ters köşeye açılır.

NAVARRO (7),

pick’n roll’den sonra roll yapan ANDERSEN’e (13)

BASILE’nin (5) screen’inden yararlanarak low post’a gelen SANTIAGO’ya pas verebilir. Ya da savunmanın yapacağı yardım ve rotasyonlarla boş kalma ihtimali bulunan LAKOVIC’e (10) topu çevirebilir.

CSKA Moskova

Son şampiyon CSKA Berlin’de de finale yükselmesine ve 20 sayı geriden geldiği final maçında son topu kullanmasına karşın kupayı 2007’de olduğu gibi Panathinaikos’a kaptırmaktan kurtulamadı. Diğer takımlardan farklı olarak pivotsuz oynayan ve ilk beşinde Lorbek ile Smodis gibi iki dört numarayı kullanan Rus ekibi; savunmadaki dezavantajını takım savunmasındaki yardımlaşmalarla çözmeye çalışırken, bu iki oyuncunun çabukluğu ve şutör özelliklerinden ise fazlasıyla faydalandı.

CSKA Moskova’nın başlıca sayıya gitme yolları;

• SMODIS (8) ya da LORBEK’ten (12) birini 3 sayı çizgisinin dışında tutarak, penetreler için alan yaratmak ve bu alanlardan SISKAUSKAS (9), HOLDEN (10) gibi oyuncularla faydalanmak

• Trajan LANGDON (21) ve Ramunas SISKAUSKAS’ın (9) screen çıkışlarından attıkları şutlar (her ne kadar bu konuda LANGDON’dan verim alamasalar da sürekli olarak bunu denemeleri ve rakiplerin LANGDON’a yaptıkları baskılar önemliydi)

• SMODIS’in (8) pick’n roll ve back screenler sonrası dışarı açılarak attıkları şutlar

• Kısa forvet oynamalarına karşın fizksel üstünlükleriyle avantaj sağlayan SISKAUSKAS (9) ve KHRYAPA’nın (31) post up oyunları ve SISKAUSKAS’IN sahanın her bölgesinden oynadığı birebir hücumlar

• KHRYAPA’nın (31)4 numara oynadığı dönemlerde çabukluk avantajını kullanarak – özellikle tepe noktasından - yaptığı penetreler

Farklı beşlerle maça başlasa da sahada genellikle

PG #10 J.R. HOLDEN

SG #21 Trajan LANGDON

SF #9 Ramunas SISKAUSKAS

PF #12 Erazem LORBEK

C #8 Matjas SMODIS beşiyle yer alan Rus ekibinin dipten ve kenardan top çıkarırken kullandığı organizasyonlar;

CSKA Moskova Dip Oyunu

Diagram.11)

Dipten topu çıkaran HOLDEN’ın (10) işaretiyle oyun başlıyor ve LORBEK (12), SISKAUSKAS’a (9) back screen yapıyor. HOLDEN (10) pasını SISKAUSKAS’a (9) ya da screenden sonra dışarı açılan LORBEK’e (12) verir. Uzun olmasına rağmen iyi bir dış şutör olan LORBEK (12) şutunu kullanabilir ya da setin devamını sağlayabilir.

Diagram.12)

LORBEK (12) topu alır almaz LANGDON (21) SMODIS’e (8) screen yaparak dışarı açılr. Pota altına yaptığı cut’ın ardından top alamayan SISKAUSKAS ise ters köşeye doğru boşaltarak SMODIS’e (8) alan yaratır. LORBEK (12) pası pota altına cut eden SMODIS’e (8) ya da tepeye açılan LANGDON (21)’a verir.

Diagram.13)

Top LANGDON’a (21) geçerse SMODIS (8) köşeye SISKAUSKAS (9) ise forvet bölgesine kayarlar. LANGDON (21) topu aldığı anda top çıkaran J.R. HOLDEN (10), LORBEK’e (12) back screen yapar. LANGDON (21) pası LORBEK (12)ya da HOLDEN’a (10) verebileceği gibi; savunmanın bu screenleşmeler sonunda yardım getirmesi halinde ters tarafta bekleyen SISKAUSKAS (9) ve SMODIS’e (8) de aktarabilir.

CSKA Moskova kenar oyunu

Diagram.14)

Topu kenardan LORBEK (12) çıkarır. Tepe noktasındaki SMODIS (8) HOLDEN’a (10) screen yaparak topla kolayca buluşmasın sağlar.

Diagram.15)

Yazımızın önceki kısımlarında söz ettiğimiz ‘T Game’ organizasyonunu burada da görüyoruz. HOLDEN (10) pas açısı yaratmak için sağ tarafa doğru dribbling yaparken, LANGDON (21), kenardan top çıkaran LORBEK’e (12) back screen yapıyar ve SMODIS’in (8) screeninden faydalanarak yukarı çıkıyor. HOLDEN (10), bu iki oyuncudan birine pasını aktarabilir.

Diagram.16)

Tepede top alan LANGDON (21) boş şutu varsa kullanır, yoksa SMODIS (8) ile pick’n roll oynar. Perdelemenin ardından içeri devrilen SMODIS’e (8) LORBEK’in adamının yardım etme olasılığına karşı LORBEK (12) dışarı açılır. LANGDON penetre yapabileceği ya da atış kullanabileceği gibi, savunmanın durumuna göre bu iki oyuncudan birine de pas verebilir. Eğer savunma HOLDEN (10) ya da SISKAUSKAS (9)’ın tarafından yardıma gelirse LORBEK bu oyunculara topu aktararak boş şutun kullanılmasını sağlar.

PANATHINAIKOS

Bir yıl aradan sonra yeniden şampiyonluğa ulaşan Yoncalar turnuvanın en derin kadrosuna sahipti. Her pozisyonda en az iki önemli oyunca sahip olan Yunan ekibi her iki maçta da maç topunu rakiplerinin kullanmasına karşın mutlu sona ulaşmayı başardı.

Panathinaikos takımının sayı yolları;

• Post - up oyunları; PEKOVIC ve BATISTE’in oynadıkları iki maçta da eşleştikleri oyunculara üstünlük sağlamalarının dışında, uzun kısaları DIAMANTIDIS ve PERPEROGLU’nun pota altı oyunundan da ciddi skor katkısı aldılar. Özellikle DIAMANTIDIS’in içerden dışarı verdiği paslar Panathinaikos hücumunu oldukça rahatlattı.

• DIAMANTIDIS, JASIKEVICIUS ve SPANOULIS’in penetre ederek oluşturduğu pozisyonlar

• Kısaların özellikle BATISTE ile oynadıkları pick’n roll oyunları. Özellikle BATISTE’in screenden sonra doğru yere ve çabuk devrilmesi rakip savunmaları oldukça zorladı. Pick’n rollere yapılan yardımlar FOTSIS’e de boş şut şansları yarattı.

Kadro derinliği sayesinde sahada birçok farklı beşle yer alabilen Panathinaikos’un adam adama savunmaya karşı kullandığı iki kısa hücum setini inceleyelim:

Panathinaikos Adam Adama Hücum Seti - 1

PG #6 Vasillis SPANOULIS

SG #11 Drew NICHOLAS

SF #13 Dimitris DIAMANTIDIS

PF #9 Antonis FOTSIS

C #14 Nikola PEKOVIC

Diagram.17)

PEKOVIC in (14) pota altı etkinliğinden yararlanmak için kullanılan bu oyun Drew NICHOLAS’ın (11) FOTSIS’e (9) yaptığı perdeleme ile başlıyor. İyi bir şutör olan FOTSIS (9) bu screenin ardından boş kalırsa şutu kullanabilir.

Diagram.18)

FOTSIS (9) topu aldığı anda DIAMANTIDIS (13), PEKOVIC’e (14) bir cross pick yaparak ters tarafa açılır. Aynı anda NICHOLAS’da (11) ters forvete yerleşir. PEKOVIC (14) low postta topla buluştuğu anda Panathinaikos hücum sahasına 4 dışarıda 1 içeride olacak şekilde yerleşmiştir. Bu yerleşim, yardım mesafelerini uzatacağından savunmanın işini zorlaştırmakla birlikte, üç sayı çizgisi dışındaki dört oyuncunun da şut tehdidinin olması dışarıya çıkacak pasları da tehlikeli hale getirir.

Panathinaikos Adam Adama Hücum Seti - 2

Pivot pozisyonunda PEKOVIC yerine BATISTE’in şans bulduğu anlarda Panathinaikos takımı uzun oyuncusuna genellikle post up yerine Pick’n roll oynatmayı tercih ediyordu:

PG #6 Vasillis SPANOULIS

SG #11 Drew NICHOLAS

SF #13 Dimitris DIAMANTIDIS

PF #9 Antonis FOTSIS

C #8 Mike BATISTE

Diagram.19)

SPANOULIS (6), FOTSIS (9) ile pick’n roll oynar ve FOTSIS (9) perdelemenin ardından pop out yaparak dışarı açılır. SPANOULIS (6) bu pick’n rollün ardından kendi sayı şanslarını arayabilir ya da boş kalması durumunda topu FOTSIS’e (9) aktarabilir.

Diagram.20)

Her iki oyuncunun da boş kalmaması halinde BATISTE (8), SPANOULIS (6)’e ikinci bir perdeleme yaparak hızla içeri devrilir. Avrupa’nın en iyi pick’n roll oynayan uzunlarından olan BATISTE’in bu roll’leri genellikle rakip savunmayı yardımlaşmak zorunda bırakıyor. DIAMANTIDIS (13) forvete doğru yükselirken SPANOULIS (6);

kendi sayı şansı arayabilir,

pası BATISTE’e verebilir,

topu içeri geçirmesi ya da kendi atışını kullanması için FOTSIS’e aktarabilir. Hemen her Panathinaikos hücumunda olduğu gibi yine 4 dışarıda 1 içeride yerleşimle karşı karşıyayız.

Diagram.21)

Top FOTSIS’e (9) ulaşır ve bu oyuncu içeri pas ya da sayı şansı bulamazsa dribblingle ters tarafa hareketlenerek NICHOLAS (11) ile hand off oynar ve köşeye açılır. Topu alan NICHOLAS (11) BATISTE (8) ile bir pick’n roll daha oynarken SPANOULIS ve DIAMANTIDIS şekildeki kaymaları yaparak hücuma alan yaratırlar.

2009 Euroleague Final Four’unu kısaca özetlemeye çalıştık. Önümüzdeki yıllarda takımlarımızı orada görmek dileğiyle...

Hazırlayan: Tolga Esenci | tesenci@yahoo.com